Varis Nedir?
Varis tedavisinde amaç yaşam kalitesini artırmaktır. Hastalık genellikle iyi huylu seyir gösterip hastaların çoğunda ameliyat gerekmez ve konservatif tedavi yöntemleriyle iyi sonuçlar alınır. Semptomlar hastanın yaşam kalitesini ciddi olarak etkiliyorsa tedavi düşünülmelidir. Bazen büyük varisleri bulunan hastalarda, kanama veya ülserasyon gibi komplikasyonlar gelişirse daha agresif cerrahi tedavi yöntemleri denebilir.
Etken sebepler ortadan kaldırılmadıkça (fazla kilo, uzun süre ayakta durma, östrojen kullanımı) variköz ven oluşumunun belirli bir süre sonra tekrarlayacağı unutulmamalıdır.
Varis tedavisinde kullanılan yöntemler;
Yapıştırma tedavisi
Köpük Tedavisi
Lazer Tedavisi
Yakınması az olan hastalara varis çorabı önerilir. Varislerin yerleşimine göre dizaltı, dizüstü veya külotlu varis çorapları önerilmektedir. Ancak hastalar en kolay dizaltı varis çoraplarını kullanabilmektedir. Hafif, orta, yüksek ve çok yüksek basınç uygulayan varis çorapları mevcuttur. Korunma amacıyla hafif basınçlı çoraplar yeterlidir. Ancak varisleri ve şişliği olan hastalar daha yüksek basınç basınçlı çorapları giymelidir.
Varis çorabı pek çok kişi tarafından yanlış kullanılmaktadır. Varis çorabı hastanın toplardamarlarının boşaltılarak giyilmelidir. Öncelikle hasta yatağa yatmalı ve bacağını 5-10 dakika yukarı kaldırmalıdır. Ardından varis çorabını giymelidir. Gün içinde ayakta kaldığı süre içinde varis çorabı ile dolaşmalıdır. Gece yatarken çorabın giyilmesi gerekli değildir.
Tedavi gerekliliği ve tipi hastaya göre değişir. Genç bir bayanda görüntü bozukluğuna yol açan küçük bir varis tedavi edilebileceği gibi, yaşlı hastalarda daha yaygın varisler basınçlı çorap ile yaşam boyu izlenebilir. Genelde bireyi rahatsız edici görüntü bozukluğu, ağrı ve şişliğe yol açan varisler tedavi edilmelidir. İleri derece varisler özellikle ciltte renk değişikliği ve yara varsa mutlaka tedavi edilmelidir.
TEDAVİ SEÇENEKLERİ
Varis tedavisinde 2 sorun birlikte giderilmelidir. Dışarıdan görülebilen varisler tedavi edilmeli, ancak belki bundan daha önemlisi altta yatan ve toplardamar içindeki basıncın artmasına yol açan sorunun giderilmesidir. Böylece hastanın görüntü sorunu giderildiği gibi ağrı ve bacakta şişme yakınlaraı düzelecektir. Belki de en önemlisi hastaların en sık sorduğu soru olan varislerin tekrarlama olasılığı en aza indirilecektir.
Yapıştırcı ile Varis Tedavis
Varis tedavisinde hasta konforunu artıran en yeni yöntemlerden birisi yapıştırıcı kullanarak yapılan tedavidir. Tıbbi kullanım için (insanda kullanım için) üretilmiş olan yapıştırıcının varise neden olan yetmezlikli (fonksiyon olarak devre dışı kalmış toplardamarın) damarın içine enjeksiyonlarla verilerek bir kaç saniye içerisinde damarların kapatılması amaçlanır. Bu yolla hiç bir şekilde genel veya lokal anestezi, kesi yada dikiş kullanılmadan (ameliyatsız yöntemle) varisler tedavi edilebilir. Varis paketcikleri (parmak büyüklüğünde varisler) yoksa elastik bandaj uygulamaya bile gerek yoktur. Varis paketcikleri varsa sadece bu bölgelere elestik bandaj sarmak yeterlidir. Hastalar 1 saat sonra normal hayatına devam edebilir.
Nasıl uygulanır?
Ultrason eşliğinde varise neden olan kaynak damarın olduğu bölgeye çok az miktarda lokal anestezi verilir, yapıştırma için kullanılan katater kendisi varisleşmiş ve dış varislere neden olan damarın içine yerleştirilir, kateterin uç kısmından yapıştırıcı verilirken kateter hızla dışarıya doğru çekilerek içeride varisleşmiş damar tamamen yapıştırılarak kapatılır.
Tedavi sonrası
Tedavi tamamlandıktan sonra hastalar günlük yaşamlarına kesintisiz devam ederler.
Avantajları:
• Hasta aynı gün bir saat sonra işine ve günlük hayatına geri dönebilir
•İIk 24-72 saatte işlem bölgesinde oluşan morluk, şişlik ya çok az yada hiç oluşmaz.
• Genel anestezi veya belden uyuşturma gerektirmez
• Teknik olarak diğer tüm tedavilerden daha kolay uygulanır
• Başarı oranı diğer tedavilerle aynıdır
• Lazer ve radyofrekans tedavisinde oluşan ısıya bağlı deri, sinir hasarı ve uyuşma riski bu tedavi yönteminde olmaz
• Hastalar açısından çok rahat ve kolay uygulanabilir
• Tedavi sonrası deride leke yada iz bırakma olasılığı ya çok az yada hiç yoktur
Cerrahi tedavi
Burada amaç dıştan görülen varislerin çıkartılmasının yanısıra toplardamarların içinde yüksek basınca yol açan, ve hemen daima kasık bölgesindeki kapakçıkların yol açtığı yetersizliğin giderilmesidir. Bu yetersizlik giderilmezse hastaların yakınmaları süregelecek ve varisler kısa zamanda tekrarlayacaktır. Hastaların ameliyat öncesinde Doppler ultrason ile incelenmesi bu nedenle çok önemlidir. Eskiden ayak bileğinden kasığa kadar tüm toplardamar bir tel yardımı ile soyulmakta idi. Bu girişim artık son derece nadir kullanılmaktadır. Bu damar ileride yapılabilecek olası bir bypass operasyonu için gereklidir ve olabildiğince korunmalıdır. İdeal tedavi lazer veya ses dalgası enerjisi kullanarak kasık-diz arasındaki sorunu gidermek ve kalan yan dal varislerini bölgesel olarak çıkartmaktadır.
Hastada kapak yetersizliği yoksa tek gerekli olan genişlemiş varis yumaklarını üzerlerine yapılan küçük cilt kesileri ile çıkartmakdır. Bunlar cildin doğal çizgilerine paralel olarak yapılan 1,5-2 mm uzunlukta deliklerdir ve çoğu zaman dikiş gerektirmeden iyileşmektedi. Bu nedenle ameliyat sonrasıiz kalmamaktadır. Girişim genellikle lokal anestezi altında nadiren hastanın isteği üzerine belden uyuşturarak yapılabilmektedir. Hasta genelde işlemden 1 saat sonra evine gidebilmekte ve 1-2 hafta varis çorabı önerilmektedir.